MEDYA VE MİMARLIK: 2017

BULUT SİSTEMLERİNİN KULLANIM ALANLARI VE FAYDALARI

MİMARLAR İÇİN YENİ MEDYA ORTAMI

RÜMEYSA ÖZMEN

OCAK 2017

İSTANBUL

BİRİNCİ BÖLÜM

BULUT SİSTEMLERİNİN KULLANIM ALANLARI VE FAYDALARI

BULUT BİLİŞİM NEDİR?..........1

BULUT SİSTEMİNDE TEKNİK TANIMLAMA..........1

BULUT SİSTEMİN KISA TARİHİ..........2

BULUT BİLİŞİMİ NEYİ İFADE ETMEKTEDİR?..........2

BULUT SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR?..........3

BULUT BİLİŞİM SERVİS MODELLERİ ...........4

BULUT BİLİŞİME GEÇİŞ YAPARKEN İZLENECEK PLANLAMA NASIL OLMALIDIR?..........5

BULUT BİLİŞİM KULLANIM BİÇİMLERİ.......... 6

BULUT SİSTEMİNDEKİ KATMANLAR.......... 6

BULUT BİLİŞİM NE GİBİ FAYDALAR SAĞLAR?.......... 6

BULUT BİLİŞİMİN YARARLARI..........7

BULUT BİLİŞİMİN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?..........7

BULUT SİSTEMİNDEKİ RİSKLER..........7

Neden Bulut Bilişim? Farkı Ne? Ayrıcalığı Ne? ..........8

BULUT DEPOLAMA HİZMETLERİNE EN İYİ ÖRNEKLER:..9

GOOGLE DRİVE.......... 9

BOX..........9

DROPBOX..........9

SKYDRİVE.......... 9

iCloud ..........10
Yandex.Disk ..........10

BULUT SİSTEMLERİNİN KULLANIM ALANLARI VE FAYDALARI

BULUT BİLİŞİM NEDİR?

Bulut bilişim (cloud computing), bilgisayarlar ve diğer cihazlar için, istendiği zaman kullanılabilen ve kullanıcılar arasında paylaşılabilen kaynaklar veriler sağlayan, internet tabanlı bilişim hizmetlerinin genel adıdır.

Sahip olduğumuz tüm uygulama, program ve verilerimizin sanal bir sunucuda yani bulutta depolanması ve internete bağlı olduğumuz herhangi bir ortamda cihazlar aracılığıyla bu bilgilere, verilere, programlara kolayca ulaşım sağlayabildiğimiz hizmetler bütününe Bulut Bilişim veya Bulut Teknolojisi (Cloud Computing) diyoruz.

Bilgisayar kuramcıları tarafından İnternet'in geleceğinin bulut bilişimden geçtiği iddia edilmektedir. Buna göre gelecekte, bilgisayar hard disklerinin yerine çevrim içi bulutların kullanılacağı ön görüsü hakimdir. Bu bilişim aygıtlarında herhangi bir altyapı hazırlamadan, tamamen çevrim içi ağ vasıtasıyla işlevsel uygulamalara ulaşmak anlamına gelmektedir. Bu sektörün gelişmesiyle, özellikle bilişim teknolojisi tüketen toplumlarda birçok bilgi dağıtımı sağlayan firmanın önemli bir konuma geleceği, hatta sektördeki rekabetin hukuksal sorunlara neden olabileceği tartışılmaktadır. Çünkü tüm bilgi-işlem uygulamalarının çevrim içi altyapıya kaydırılmasına giden yol; kişisel bilgilere istenilmeyen erişimleri doğurabilme tehlikesini taşımaktadır.

BULUT SİSTEMİNDE TEKNİK TANIMLAMA

Bulut teknolojisi için, NIST tarafından kısa ve spesifik bir tanım yapılmıştır:

Bulut teknolojisi, düzenlenebilir veri kaynakları havuzundan oluşan, ağlara erişimi sağlayan ve çok düşük performansla yayınlanabilen ve karşılanabilen uygun bir modeldir.

Bulut teknolojisi, son kullanıcının fiziksel alanını ve konfigürasyonunu gerek duymadan, hesaplama, yazılım, veri erişimi ve depolama cihazları sağlar. Elektrik şebekesine parelel olarak tasarlanır, böylece hangi cihazın ne kadar harcama yapıp yapmadığı ile ilgilenmez.

Bulut teknolojisi, IT servisleri için yeni bir iletim modelidir. Tüketim ve dinamik olarak ölçülendirilebilme ve sanal kaynak desteği sağlar.

Bulut teknolojisi, iş yazılımı ve verisi sunucular üzerinde olduğu sürece, web tarayıcısı ile erişilebilen taşıma uygulamaları sağlar. Bazı durumlarda,yasal uygulamalar da ekran paylaşımı teknolojisi ile iletilir.

Birçok bulut teknolojisi altyapısı, servisleri içerir ve paylaşılan veri merkezlerinden işlem gerçekleştirilir.

*NIST:National Institue Of Standarts and Technology

BULUT SİSTEMİN KISA TARİHİ

Bulut kavramının geçmişi 1950’lere kadar geri gitmektedir. O yıllarda bir bilgisayarın (mainframe denirdi) bir oda kaplayacak büyüklüktedir. Her kullanıcı için ayrı bilgisayar alınamayacağı için de, eldeki işlem gücünü ve belleği paylaşma yoluna gidilmiştir. Bu “paylaşma” bulut kavramının öncüsü oldu.

1969 yılında ARPANET’in (Advanced Research Projects Agency Network = Gelişmiş Araştırma Projeleri Ağı) geliştirilmesi diğer önemli bir adımdır. ARPANET ile amaçlanan, herkesin veriye ve programlara her yerden rahatça ulaşması idi. Internet’in ilk aşaması...

Çeşitli gelişmelere rağmen, Internet 90’lı yıllara kadar verimli bir paylaşıma yetecek kadar hız ve bant genişliği sunamadı. “Bulut bilgisayar” kavramı ilk olarak 1997’de kullanıldı ve 1999’da da internet üzerinden ilk uygulama paylaşımını Salesforce duyurdu .

BULUT BİLİŞİMİ NEYİ İFADE ETMEKTEDİR?

Hard Disklerimizde depoladığımız verilerin internet ortamında sanal sunucularda saklanması işlemi diyebiliriz. Bulut Bilişimi bize daha fazla depolama alanı, hızlı veri transferi, maliyet tasarrufu yapabilme gibi bir takım olanaklar sağlamaktadır. Büyük şirketler içinde iş gücü tasarrufunu da ekleyebiliriz. Örneğin günümüzde kullandığımız sosyal ağlarda ki birçok veri (yüklediğiniz video, müzik, fotoğraf vs. ) o sitelerin kendi bulutlarında depolanmaktadır. Bu bağlamda günlük hayatta dolaylı olarak Bulut Bilişimi kullanmış oluyoruz.

Depolanan bilgilerin ve verilerin internet ortamında saklanması işlemine verilen isim olan Bulut Bilişimi, bize daha fazla depolama alanı, hızlı veri transferi, maliyet tasarrufu yapabilme gibi olanaklar tanımaktadır. İş gücünden ve zamandan tasarruf etmeyi sağlayan ve verilerin güvende olmasına olanak sunan bulut ile büyük şirketler için veri depolama işlemi daha kolay hale geliyor.

BULUT SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR?

Bulut sistemi kullanıcısı internete bağlanabilen bilgisayara ya da akıllı bir cihaza ihtiyaç duymaktadır. Kullanıcı bulut sistemini giriş yaparak sistemde işlem gerçekleştirir. Bulut teknolojisi, sunucu tabanlı bir uygulama sağlar tüm kullanıcılar bu uygulamalara erişir ve çıktı sunucu tarafında gözükür.

Örneğin, kullanıcı kelime işlemcisi çalıştırmak isterse, bulut sistemi uygun bir uygulama belirler, kullanıcı sistemi için ayrılmış bellek alanında, uygulamayı kullanıcı sistemindeki web tarayıcısında görünür yapar.Bütün yapılan işlemler ve değişimler sunucu tarafından kayıt edilir ve toplam sonuç oluşturur. Toplam sonuç, yaratılan ve değişikliğe uğrayan dosyaları barındırır.

BULUT BİLİŞİM KULLANIM BİÇİMLERİ

GENEL BULUT

İnternet üzerinden web ara yüzü aracılığıyla genel kullanıma sunulan hizmelerdir.(Google Apps,Amazon,Windows Azure)

ÖZEL BULUT

Belirli bir kurum ya da kuruluşa sunulan bulut hizmetidir.Bulut hizmet sağlayıcı, kurumun kendisi olabileceği gibi, üçüncü bir bulut hizmet sağlayıcı da olabilir.Kurum dışından tüm erişim yolları kapatılarak sadece kurum içi hizmet verilir.

MELEZ BULUT

Genel ve özel bulut hizmetlerinin birlikte kullanıma sunulmasıdır.Bir kurumun verileri özel bulut içinde yer alırken,bazı servisleri genel bulut üzerinden halkın kullanımına açılabilir.(IBM,JUNİPER)

TOPLULUK BULUTU

Belirli bir topluluk ya da gruba sunulan bulut hizmetidir.Topluluğu oluşturan unsurlar ortak çalışma alanında bulunan kurumlar da olabilir.

BULUT SİSTEMİNDEKİ KATMANLAR

Sağlayıcı: Bulut servisini yöneten ve işleten şirket.

İstemci: Uygulama transferi için bilgisayar donanımlarını,yazılımlarını içerir.

Uygulama: Bulut uygulama servisleri internet üzerinden çalışır, kullanıcının bilgisayarının üzerine indirme ve kurma işlemi kalkar ve kolayca destek sağlar. SaaS ve bulut teknolojisi değişilebilir olarak kullanılmaktadır. Fakat iki farklı özelliğe sahiptir.

1) Ağ tabanlı erişim, yönetim ve ticaret yazılımı.

2) Her bir müşterinin sitesinin yönetimi merkezi konumlardan gerçekleşmektedir.

BULUT BİLİŞİM NE GİBİ FAYDALAR SAĞLAR?

Büyük dosya boyutlarında bizim için öncelikli olarak bulut teknolojisi gelmektedir. Bir de bunları kurumsal firmalar, holdingler için düşünecek olursak akıl almayacak boyutlarda dosya boyutlarıyla yedekleme yaparak verilerin saklanması sağlanıyor. Daha fazla depolama alanı, hızlı veri transferi ve bu yedekleme üzerinde maliyet tasarrufu yapabilme gibi bir takım olanaklar sağlıyor. Büyük şirketler için düşünecek olursak büyük bir iş yükünün bulut teknolojisi sayesinde hafiflediğini söyleyebiliriz.

Hızlı kullanım kolaylığı olan, bulut ile bilgisayarın etkileşimine izin veren, bilgisayar ve kullanıcısı ile arasındaki iletişimi sağladığı gibi bir ara yüz ile bağlantı kurulabilmektedir. Bulut bilişim sistemleri API’ler ile kullanılmaktadır.

Kullanılan bulut teknolojisinde sanallaştırma, sunucuların ve depolama cihazlarının paylaşımına ve kullanımının artmasına olanak sağlamaktadır. Var olan sanal makine üzerindeki veriler kolaylıkla farklı bir makine üzerine transfer edilebilmektedir.

Bulut üzerinde çoklu yedekleme alanları kullanılmaktadır. İş devamlılığı için bu denli planlı yedek işlemi önemli rol oynuyor.

En basite indirgeyecek olursak bulut bilişim uygulamalarının bakımı oldukça kolaydır, çünkü her kullanıcın bilgisayarında kurulmasını gerektiren bir gereksinim yoktur ve farklı yerlerden erişim sağlanmaktadır.

Maliyetleri düşürür.

Altyapı karmaşasını ortadan kaldırır.

Çalışma alanını genişletir.

Verileri korur.

İstenilen zamanda bilgiye ulaşma imkanı verir.

Şirketlerin CRM, ofis yazılımları, veri saklama, veri tabanı paylaşımı hatta işlemci gücü ihtiyacı duyan yazılımlarına destek gibi güncel hizmetlerden faydalanmak için kullandıkları bulut bilişim günlük hayatımızda da yerini almakta. E-posta hizmetleri sunan G-mail, Hotmail gibi sistemler de bulut bilişimden faydalanıyorlar. Bu nedenle abonelik kurarak bu teknolojiyi her alanda kullanıyoruz.

BULUT BİLİŞİMİN YARARLARI

Dayanıklılık

Birlikte çalışabilirlik ve kullanıcı seçimi

Güvenlik

Süreklilik

Gizlilik

Ekonomik değer

Evrensel bağlantı

Çevre dostu

Erişim

BULUT BİLİŞİMİN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?

Sanal ortamda depolanan verilerimize ulaşabilmemiz için internet bağlantısının olması gerekmektedir yani internet olmayan durumlarda bilgilerimize erişmek söz konusu değildir. İnternete bağlı olarak düşük hızlı internet mevcut ise veri alış-veriş hızı da o derecede daha yavaş olacaktır. Herkesin kafasını karıştıran en büyük dezavantajlardan birisi de güvenlik açıkları olmaktadır. Sanal sunucularda saklanan verilerimizi kötü amaçlı kişilerin ele geçirme olasılığı da bulunmaktadır.

BULUT SİSTEMİNDEKİ RİSKLER

Bilgi Güvenliği ve Kullanıcı Gizliliği: Bulut teknolojisi servisi kullanarak veri saklanması,kullanıcının verilerini riske atmaktadır. Kullanıcının kişisel bilgisinin güvenliği, başka bir konumda yer alan sağlayıcı tarafından sağlanır. Bu durumda, farklı konumdaki kişiler, farklı kişiler hakkında market bilgisi elde edebilir.

Uluslararası, Politik ve Ekonomik Sorunlar: Kullanıcı verilerinin bir kısmı public bir kısmı private olarak tutulmaktadır. Bu bilgiler çeşitli ülkelerde yer almaktadır. Fakat bu bilgilerin saklandıkları yerler sadece çok zengin ülkelerde yer almaktadır.

Bu durumda,

1)Fakir ve zengin ülkeler arasındaki dijital bölünmeyi arttıracaktır.

2)Bilgi tabanlı ekonomi için stratejik soyut bir faktördür.

Servisin Devamlılığı: Veri yönetimini ve işlemesini, harici bir servise yetkilendirilebilir, fakat bu servisler çalışmadığında kullanıcılar için oldukça limitlidir. Büyük bir ağ üzerinde paylaşım gerçekleştirildiği için,zararlı bir yapıdan birçok kullanıcı etkilenir. Çok hızlı bir internet sağlamasıyla beraber, herhangi bir yerde kesinti olsa bile, paralel kullanım sağladığından, işinize devam edebilirsiniz.

Bulut sağlayıcısını değiştirirken gerçekleşen veri problemleri: Servis sağlayıcıları arasında nasıl bir geçiş sağlanacağı tam olarak bilinememektedir. İflas etmiş olan bir servis sağlayıcısı kullanıcılar için sorun yaratacaktır.

Neden Bulut Bilişim? Farkı Ne? Ayrıcalığı Ne?

Tüm uygulama, program ve verilerinizin sanal bir sunucuda depolanması sistemine bulut bilişim denmektedir. Yani internetinizin olduğu her yerde elektronik cihazlarınız aracılığı ile bu bilgi ve verilere kolayca ulaşabildiğiniz hizmetlerin tamamına Bulut Bilişim veya Bulut Teknolojisi denmektedir.

Kuluma gerek olmadan her yerden çalışma olanağı sunan bulut; yazılım, donanım ve veri barındırma hizmetlerini internette tek bir yapıda toplayan teknolojisi ile firmaların da çözüm ortağı oluyor. Müşterilerin ve çalışanların aynı anda verilere ulaşmasını sağlayarak işleyişi kolaylaştırmaktadır.

BULUT DEPOLAMA HİZMETLERİNE EN İYİ ÖRNEKLER:

Dropbox (http://dropbox.com)
Google Drive (http://drive.google.com)
SkyDrive (https://skydrive.live.com)
iCloud (https://cloud.google.com)
Yandex.Disk (http://disk.yandex.com)
Turkcell Akıllı Bulut (http://turkcellakillibulut.com)
TTNET Bulut (http://ttnetbulutu.com)
Ubuntu One (https://one.ubuntu.com
iOmegaCloud
Mobile Me
OneDrive
Slax Drive

Mega

GOOGLE DRİVE

Bulut depolama servisleri arasına giren Google Drive, ücretsiz depolama alanı ve Google ekosistemini kullanmasıyla öne çıkan uygulamalar arasında yer alıyor. Kullanıcılara 5 GB ücretsiz depolama alanı sunmaktadır.

Mac, Windows, Android, iPhone ve iPad uygulamalarıyla geniş bir donanım yelpazesinde kullanım imkanı sunan Google’ın bulut depolama servisi, aynı zamanda Google Dökümanlar ile senkronize çalışarak bu hizmetin kullanıcılarına avantajlar sağlıyor.

BOX

Bireysel kullanıcılardan çok iş çözümlerinde de uzmanlaşan Box, 5 GB ücretsiz depolama alanı sunarak bu alanda diğer servislerden farklılaşmıyor. Box’un kullanıcılar tarafından tercih edilmesinde belki de en çok etkili olan özelliği paylaştığınız dosyaların hakkına sadece sizin sahip olmanız.

Dosya boyutu ücretsiz üyelikler için 25 MB, ücretliler için 100 MB’yi aşamayan Box’a Mac, Windows, Android, Blackberry, iOS uygulamalarından erişilebiliyor.

DROPBOX
Bulut paylaşım uygulamaları arasında belki de popüler olan şirket Dropbox. Daha çok bireysel kullanıcılara odaklanan Dropbox, sunduğu 2 GB depolama alanıyla rakiplerinden geride gibi görünse de üçüncü parti uygulamalarla olan entegrasyonu, arkadaşlarla dosya paylaşım özelliği ve kolay senkronizasyon avantajıyla bu alandaki en iyi uygulamalardan.

Dropbox’un destek verdiği platformlar arasında Windows, Linux, Mac, Android, iOS ve Blackberry yer alıyor. Bununla birlikte Dropbox yeni yayınladığı iki adımlı doğrulama ile güvenliğini de artırmış durumda.

SKYDRİVE

Microsoft’un bulut depolama hizmeti SkyDrive, piyasadaki en iyi uygulamalardan biri. Dünyada neredeyse bütün internet kullanıcıları tarafından tercih edilen Office araçlarını kolayca senkronize etme avantajı nedeniyle tercih edilen SkyDrive, 7 GB ücretsiz depolama alanıyla dikkat çekiyor.

Microsoft’un Windows Phone işletim sistemine destek veren ender hizmetlerden olan SkyDrive, Mac, Windows ve iOS cihazlardan kullanılabiliyor.

iCloud

Sadece Apple ürünleri için hizmet veren iCloud, bu ürünleri kullananlar için oldukça makul bir bulut paylaşım uygulaması konumunda. Ücretsiz olarak 5 GB depolama alanına sahip olabildiğini iCloud, iOS ve Mac kullanıcıları için çok seçenekli bir senkronizasyon ağı sunuyor.

Beta sürecinden yeni çıkan iCloud, Apple ekosisteminin avantajlarını sonuna kadar kullanıyor. Bu açıdan kullanımı oldukça basit ve rahat bir uygulama.

Yandex.Disk

Rus arama motorunun yeni servislerinden Yandex.Disk listemize bonus bulut paylaşım depolama hizmeti olarak giriyor. Ücretsiz sunduğu 10 GB depolama alanıyla iddialı bir giriş yapan servis, Yandex.Mail’e entegre olarak çalışıyor.

E-posta ileti eklerinin saklanması için de özel bir alan bulunurken, bu alan, Disk’in 10 GB’lik kapasitesini etkilemiyor. Türkçe dil desteği bulunan servis sayesinde kullanıcılar basitçe belge, fotoğraf, film ya da müzik parçalarını mobil veya webden ulaşabiliyor; bu dosyaları popüler sosyal ağlar üzerinden çevreleriyle paylaşabiliyor. Yandex.Disk ayrıca kullanıcılarına Windows ve Mac ile birlikte Android ya da iOS üzerinden erişim fırsatı da veriyor.

Özetleyecek olursak;bulut sistemi istenildiği zaman bilgisayar vb. cihazlar kullanılarak istediğimiz zaman veri paylaşımını sağlayan,internet tabanlı bir sistemdir.Bulut dendiği zaman aklımıza kısaca depolama sistemi gelmektedir.Sahip olduğumuz kaynakların ve sahip olabileceğimiz uygulama,program ve verilerin internete bağlı olduğumuz her ortamda ulaşım sağlamasıdır,Bulut sistemi bizim için bir ürün değil,bir uygulamadır.Bulutu istediğimiz aygıttan elektrik dağıtıcılarına benzer bir biçimde tipik olarak intenet üzerinden kullanılmasıdır.Bizim için faydaları ise maliyet tasarufu sağlar.Büyük şirketler için iş yükünü hafifletmektedir.Verileri korur ve istenildiği zaman bilgiye ulaşma imkanı verir gibi faydalarından bahsedebiliriz.Bizim için dezavantajları ise bilgiye ulaşabilmemiz için internet bağlantımızın olması gerekmektedir.İnternet yavaş ise bilgiye ulaşmamızda yavaşlayacaktır.Güvenlik açısından da bizim için kötü sonuçlar doğurabilmektedir.

MEDYA VE MİMARLIK

13 Ocak 2017 Cuma

DÜĞÜN MEKANLARI HAKKINDA

BULUT SİSTEMLERİNİN KULLANIM ALANLARI VE FAYDALARI